Nhiều người tin rằng thuốc lá điện tử là sản phẩm thay thế an toàn cho thuốc lá truyền thống. Nhưng các báo cáo gần đây tại Hoa Kỳ về việc sử dụng thuốc lá điện tử đang là mối nguy hiểm lớn đối với sức khỏe cộng đồng. FDA cảnh báo, chỉ tính từ 2011 đến 2015 đã tăng 900% học sinh tại Mỹ sử dụng thuốc lá điện tử, đây là con số thực sự đáng báo động. Vậy thực sự thì hút thuốc lá điện tử có độc hại không? Cùng VieMed.vn tìm hiểu nhé.
Thuốc lá điện tử là gì?
Năm 2004, một công ty Trung Quốc bắt đầu sản xuất một loại “thuốc lá” có thể sạc pin và một con chip điện tử bên trong. Nó được thiết kế giống như một điếu thuốc, với 1 đầu phát sáng gọi là thuốc lá điện tử.
Sản phẩm mới được quảng cáo trên thị trường là một phương pháp an toàn để thay thế hút thuốc truyền thống. Nhưng thực tế không phải vậy, vì bên trong vape vẫn chứa chất gây nghiện nicotine.
Sản phẩm này là một dạng thiết bị chạy pin thông thường được thiết kế để người hút thấy và cảm nhận như thuốc lá bình thường. Nó sử dụng các hộp nạp bên trong chứa nicotine, hương liệu và một số loại hóa chất khác. Có một thiết bị đốt bên trong thuốc lá điện tử giúp chuyển đối các chất lỏng thành hơi nước để người hút hít vào.
Bởi vì thuốc lá điện tử không đốt lá thuốc, người hút không hít vào một lượng nhựa thuốc lá và khí CO tương đương như thuốc lá thường. Tuy nhiên, bất kì ai sử dụng loại thuốc lá này đều hít vào một lượng nicotine và các hóa chất độc hại khác.
Thuốc lá điện tử hoạt động như thế nào?
Thuốc lá điện tử (tên tiếng Anh là Electronic cigarettes) là thiết bị chạy bằng pin dùng để làm nóng dung dịch lỏng (thường chứa nicotine), biến dùng dịch này thành hơi để người hút có thể hít vào phổi. Thuốc lá điện tử có rất nhiều tên gọi khác nhau như vape, thuốc lá vaporizer hay hệ thống phân phối nicotine điện tử (Electronic Nicotine Delivery Systems).
Một số thuốc lá điện tử nhìn bề ngoài có hình dáng giống với thuốc lá điếu truyền thống hay xì gà. Những loại khác trông giống như bút hoặc ổ đĩa flash hoặc có những thiết kế hoàn toàn khác lạ. Thuốc lá điện tử có thể dùng một lần hoặc bơm dung dịch bổ sung để tiếp tục sử dụng.
Hầu hết các thiết bị này đều sử dụng buồng chứa tinh dầu (cartridge), nếu dùng một lần được gọi là kén nhỏ chứa nicotine hoặc nếu có thể bơm lại để chứa tinh dầu (e-juice hay e-liquid). Tinh dầu này là chất lỏng thường chứa nicotine, hương liệu, propylene glycol và glycerin thực vật.
Độ mạnh của thuốc lá điện tử được xác định bởi hàm lượng nicotine có trong tinh dầu và được biểu thị bằng miligam trên mililit hoặc theo phần trăm. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy mối lo ngại về nhãn sản phẩm của thuốc lá điện tử không phải lúc nào cũng cung cấp thông tin chính xác về hàm lượng nicotine có trong tinh dầu. Một kén nhỏ chứa 5% muối nicotine có thể có tới 30 đến 50 miligam nicotine, lượng nicotine này tương đương với từ một đến ba bao thuốc lá điếu.
Thuốc lá điện tử có nhiều kiểu hình khác nhau, có loại giống điếu thuốc lá thông thường có loại lại giống như chiếc bút
Cấu trúc thuốc lá điện tử
Thuốc lá điện tử gồm 3 phần chính: Pin, bộ phận tạo khói nhân tạo, và đầu ngậm chứa các chất như: nicotin, glycerin, hương liệu, propylene glycol
Khi người dùng ngậm EC và hút, sẽ tạo một lực kích thích lên bộ phận nhận cảm ở dụng cụ tạo lực phun làm ra khói từ chất propylene glycol có trong dung dịch lỏng ở đầu ngậm. Bệnh nhân cũng hít vào một lượng nicotin, các chất tạo hương vị, và nitrosamine (một chất độc có trong thuốc lá thật).
Tùy mỗi loại thuốc lá điện tử, có nồng độ nicotin cũng như độ tính khiết khác nhau, thường từ: 6 mg/mL, 12 mg/mL, 18 mg/mL, hoặc 24 mg/mL.
Thuốc lá điện tử có an toàn không?
Những người ủng hộ thuốc lá điện tử tuyên bố thiết bị này an toàn hơn hút thuốc truyền thống, vì chúng không chứa hơn 60 loại hoá chất độc hại có thể gây ung thư, nhưng đừng vì thế mà lơ là, người dùng thuốc lá điện tử vẫn tự đưa vào cơ thể những chất độc hại, kể cả chất gây nghiện khét tiếng nicotin.
Và không ngừng lại ở đó, các nghiên cứu cho thấy dấu vết để lại của nicotin dù các nhãn hiệu thuốc lá điện tử khăng khăng sản phẩm của họ không chứa nicotin. Một điểm cần lưu ý cho các bậc phụ huynh là não bộ của trẻ cực kì nhạy cảm với các đặc tính gây nghiện của nicotin.
Và đây là những ảnh hưởng của thành phần thuốc lá điện tử lên cơ thể chúng ta:
Não bộ
Nicotin giải phóng những hoá chất “sung sướng” trong não, gây ra những biến đổi hoá học kéo dài và nguy hiểm nhất là gây nghiện. Ngoài ra, người dùng còn có thể bị đau đầu, chóng mặt hoặc run lẩy bẩy.
Phổi
Tổn thương phổi do thuốc lá điện tử được gây ra bởi Nicotin – làm bạn thở gấp với hơi thở nông, tăng nguy cơ mắc bệnh phổi và ung thư phổi. Bên cạnh đó, diacetyl-một chất tạo hương- được tìm thấy trong một số sản phẩm thuốc lá điện tử có liên quan đến một số bệnh phổi nghiêm trọng.
Tim mạch
Nhịp tim và huyết áp leo dốc, khiến tim phải “cày bừa” vất vả hơn để đưa đủ máu và ôxi đến các tế bào, về lâu về dài, bạn đã tự đặt mình vào hiểm họa máu cơ tim và đột quỵ.
Hệ miễn dịch
Một nghiên cứu chỉ ra rằng thuốc lá điện tử “vô hiệu hoá” hàng trăm gien miễn dịch chính, tàn phá hệ miễn dịch của bạn còn hơn cả hút thuốc truyền thống.
Nguy cơ nhiễm độc
Năm 2014, một em bé đã tử vong do nuốt nhầm nicotin lỏng. Từ năm 2013 đến 2015, người ta thống kê tỷ lệ trẻ em dưới 6 tuổi bị nhiễm độc nicotin trong thuốc lá điện tử tăng 1500 %, một con số đáng lo ngại.
Rối loạn hành động
Nicotin dẫn đến nghiện thuốc lá hoặc cần sa, gây giảm khả năng kiểm soát bản thân trong thời gian dài, khiến người dùng mắc các vấn đề với khả năng chú ý và suy luận, chưa kể còn gây rối loạn cảm xúc.
Thuốc lá điện tử được quảng cáo đến những người hút thuốc như một phương pháp bỏ thuốc. Hiện nay thuốc lá điện tử đã trở thành một xu thế, các nhà quản lý và nhà khoa học vẫn tiếp tục lưu tâm đến chúng. Bạn nên cân nhắc thông tin chi tiết liên quan đến thuốc lá điện tử cũng như tác hại của chúng lên sức khỏe của con người.
Vậy thuốc lá điện tử có giúp cai nghiện thuốc lá không?
Xin lưu ý rằng thuốc lá điện tử vẫn chưa được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ -FDA chấp thuận là thuốc hỗ trợ bỏ thuốc lá.
Các nghiên cứu nhằm kiểm tra xem thuốc lá điện tử liệu có thể giúp cai thuốc lá vẫn chưa đưa ra được kết quả nhất quán. Nghiên cứu giới hạn cho thấy chỉ sử dụng thuốc lá điện tử có chứa nicotin để cai thuốc có thể có hiệu quả trong thời gian ngắn, so với sử dụng liệu pháp thay thế nicotin bằng thuốc.
Tuy nhiên, vẫn chưa có đủ bằng chứng đối chiếu sự an toàn và hiệu quả của việc sử dụng thuốc lá điện tử để cai thuốc và lập các phương pháp điều trị dựa trên bằng chứng. Thuốc lá điện tử có thể chỉ phù hợp ở những người không muốn thử các liệu pháp cai thuốc lá đã được xác thực hoặc những người đã thử nhưng chưa thành công với các liệu pháp đó.
Nếu bạn sử dụng thuốc lá điện tử để cai thuốc, xin nhớ rằng mục đích chính là hoàn toàn ngừng sử dụng các sản phẩm thuốc lá. Tương tự, đặc biệt không nên sử dụng kép, tức vừa dùng thuốc lá điện tử chứa nicotin và thuốc lá truyền thống.
Nếu bạn đang tìm kiếm sự hỗ trợ để ngừng hút thuốc, có rất nhiều các loại thuốc được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ -FDA thông qua đã được chứng minh an toàn và hiệu quả, tốt nhất bạn nên kết hợp giữa việc dùng thuốc và tư vấn với chuyên gia.
Do những quan ngại về an toàn chưa được giải quyết và kết quả nghiên cứu về tác dụng hỗ trợ cai thuốc lá của thuốc lá điện tử không thuyết phục, chúng tôi không khuyến nghị sử dụng thuốc lá điện tử như một biện pháp để bỏ thuốc lá.
Các bệnh liên quan đến thuốc lá điện tử
Có bốn nguy cơ chính ảnh hưởng sức khỏe có liên quan đến việc sử dụng thuốc lá điện tử hay còn được gọi là vaping: các bệnh về phổi, tim, não và nướu răng.
Ung thư phổi và các bệnh về phổi
Do hít vào chất nicotine hoặc chất tetrahydrocannabinol (THC là chất thường được tìm thấy trong các loại cần sa và gây tác động đến tâm lý) khi sử dụng thuốc lá điện tử, nguy cơ chính vì dùng thuốc lá điện tử có liên quan đến phổi.
Các loại dầu được dùng để hút thuốc lá điện tử chứa những hoá chất và kim loại có thể gây tổn hại phổi bao gồm thiết, chì, kẽm, chất tạo mùi hương cùng những hạt siêu mịn khác. Người hút có thể cảm thấy khó thở, ho nhiều tràng, đau ngực, buồn nôn, mệt mỏi, ói mửa và thậm chí bị sốt nếu hút thuốc lá điện tử nhiều. Những trường hợp nghiêm trọng hơn có thể phải nhập viện.
Sự có mặt của Vitamin E acetate tổng hợp được tìm thấy trong nhiều sản phẩm vaping có chứa chất THC là điểm tương đồng trong các trường hợp bị tổn thương phổi có liên quan đến việc sử dụng thuốc lá điện tử hoặc vaping (tên viết tắt tiếng Anh của bệnh này là EVALI) đã được báo cáo cho Trung Tâm Kiểm Soát Và Ngăn Ngừa Dịch Bệnh (CDC). Vitamin E acetate tổng hợp là một chất như mật ong được sử dụng như là phụ gia trong những sản phẩm vaping, và một khi được hít vào thì có thể bám vào phổi gây tổn thương và bệnh.
Một số trong những chất được tìm thấy trong thuốc lá điện tử đã được biết có liên quan đến nguy cơ bị ung thư cao hơn. Những tác hại của chất nicotine, cả trong thời gian ngắn và về lâu dài, là điều đã được xác nhận rõ. Trong thời gian ngắn, chất nicotine có thể gây ra rối loạn giấc ngủ và trạng thái bần thần cũng như các triệu chứng khác như buồn nôn, ói mửa, đau miệng và lưỡi. Trong thời gian dài, chất nicotine, dù thông qua hút thuốc lá điện tử hay thuốc lá điếu, thì vẫn gây ung thư.
Tổn thương não bộ
Dù dưới hình thức thuốc lá thông thường hay thuốc lá điện tử thì nicotine vẫn là chất gây hại, nhất là đối với thanh thiếu niên. Việc sử dụng nicotine có thể gây hại đến những bộ phận của não có chức năng điều khiển tâm trạng, khả năng nhận biết, sự tập trung và kiểm soát hành động. Nicotine ảnh hưởng xấu đến kết cấu của các Xynap (còn được gọi là liên hợp thần kinh), tức là các điểm nối kết giữa các tế bào não. Nhiều thiết bị dùng để hút thuốc lá điện tử còn tạo ra bụi nước trong đó có chứa chì, và chì có thể gây tổn thương não.
Tổn thương xảy ra với tế bào gốc giảm khả năng hồi phục của não từ thời điểm đó cho đến hết đời. Sử dụng thuốc lá điện tử, nhìn theo khía cạnh này, dẫn đến quá trình lão hóa nhanh và khiến cho não bộ dễ mắc những bệnh thoái hóa thần kinh hơn. Việc dùng quá nhiều chất nicotine cũng có thể có ảnh hưởng bất lợi đến sự phát triển của não bộ ở thanh thiếu niên, và quá trình phát triển của não bộ thì kéo dài đến hết tuổi 25.
Bệnh về miệng và nướu
Miệng của bạn có thể là biểu hiện chính cho biết tình trạng sức khỏe tổng quát của cơ thể. Khi các vi khuẩn có lợi và mô trong khoang miệng bị tiêu hủy thì điều này rõ ràng không phải là cách giữ gìn sức khỏe. Chất nicotine (có trong thuốc lá điếu và phần lớn các loại thuốc lá điện tử) có thể làm giảm sự lưu thông của máu và dưỡng chất đến nướu, và những dưỡng chất này là cần thiết để giữ cho nướu khoẻ mạnh. Các mô mạnh khỏe ở nướu một khi bị tổn thương có thể dẫn đến một loạt các bệnh về miệng.
Những bệnh về tim mạch
Hút thuốc lá điện tử có chứa chất nicotine cũng có thể ảnh hưởng sức khoẻ của tim. Nicotine làm tăng huyết áp và tăng hóc-môn adrenaline (tạo hưng phấn trong não), dẫn đến nhịp tim đập nhanh và tăng nguy cơ bị nhồi máu cơ tim. Nguy cơ bị bệnh động mạch vành và các bệnh về tuần hoàn máu do đó cũng tăng cao. Theo những nghiên cứu gần đây, những người hút thuốc lá điện tử có nguy cơ bị nhồi máu cơ tim cao hơn 56% so với những người không hút.
Trên đây là thông tin về bệnh Thuốc lá điện tử. Nếu có câu hỏi nào, vui lòng để lại phản hồi bên dưới. Đội ngũ VieMed.vn sẽ tích cực phản hồi những câu hỏi của các bạn.
